Antarktika Buz Levhasının Altındaki Kayalar Şaşırtıcı Geçmişi Ortaya Çıkarıyor...

Uluslararası Thwaites Buzulu İşbirliği'nden araştırmacılar, Batı Antarktika Buz Levhasının geçmişte daha ince olduğunu ve yeniden büyüdüğünü buldu; bu da buzul gerilemesinin tersine çevrilebileceğini öne sürdü. 

Çalışmada, Thwaites Buzulu yakınındaki buzun son 5000 yılda en az 35 metre daha ince olduğunu ve mevcut boyutuna ulaşmasının en az 3000 yıl sürdüğünü göstermek için kaya örnekleri kullanıldı. Ancak, yaklaşmakta olan iklim değişikliği nedeniyle deniz seviyesindeki yükselişin beklenen etkisi göz önüne alındığında, bu toparlanma zaman dilimi endişelere yol açıyor. 

Batı Antarktika Buz Tabakası küçülüyor; bölgedeki birçok buzul endişe verici bir hızla geri çekilip eriyor. Ancak geçen ay The Cryosfer'de yayınlanan yeni araştırmaya göre durum her zaman böyle değildi . Aralarında Britanya Antarktika Araştırması'ndan (BAS) iki araştırmacının da bulunduğu Uluslararası Thwaites Buzulu İşbirliği'nden (ITGC) bilim adamlarından oluşan bir ekip, Thwaites Buzulu yakınındaki buz tabakasının son birkaç bin yılda bugüne göre daha ince olduğunu keşfetti. Bu beklenmedik bulgu, bölgedeki buzulların daha önceki daralmanın ardından yeniden büyüyebildiğini gösteriyor. 

Deniz seviyesindeki yükseliş, dünya çapında deniz seviyesindeki kıyı topluluklarında yaşayan milyonlarca insanı su baskını tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor. Antarktika buzunun erimesinin katkısı, önümüzdeki on yıllar ve yüzyıllarda deniz seviyesinin ne kadar ve ne kadar hızlı yükseleceğine ilişkin tahminlerde şu anda en büyük belirsizlik kaynağını oluşturuyor. 

Thwaites Buzulu, yakın komşusu ile birlikte şu anda Antarktika'nın deniz seviyesinin yükselmesine olan katkısına hakim durumda. Bu önemli buzulun önümüzdeki yüzyılda beklenen iklim değişikliklerine nasıl tepki vereceğini anlamak için bilim adamlarının bu buzulun çok çeşitli iklim koşulları altında ve uzun zaman aralıklarında nasıl davrandığını bilmesi gerekiyor. Uydu gözlemleri yalnızca birkaç on yıl geriye gittiğinden, bu bilgiyi bulmak için jeolojik kayıtlara bakmamız gerekiyor.

BAS'ın ortak yazarı ve doktora öğrencisi Jonathan Adams şunları söylüyor: "Thwaites gibi buzulların tarihini inceleyerek Antarktika Buz Tabakasının gelecekte nasıl gelişebileceğine dair değerli bilgiler edinebiliriz. Şu anda buz tabakası yüzeyinin üzerinde açığa çıkan kayalardan buz tabakasının değiştiğine dair kayıtlar yaklaşık 5000 yıl önce sona eriyor, bu yüzden o zamandan bu yana ne olduğunu öğrenmek için şu anda buz tabakasının altında gömülü olan kayaları incelememiz gerekiyor.

 Ekip, hem buzu hem de alttaki kayayı kesmek için özel olarak tasarlanmış matkaplar kullanarak, Thwaites Buzulu'nun yanındaki buz tabakasının derinliklerinden kaya örnekleri topladı. Daha sonra bu kaya örneklerinde, kayalar Dünya yüzeyinde dış uzaydan gelen radyasyona maruz kaldığında oluşan belirli atomları ölçtüler. Eğer bu kayalar buzla kaplanırsa, söz konusu atomlar artık oluşmuyor demektir. 

Bu nedenle onların varlığı, buz tabakasının günümüzden daha küçük olduğu geçmişteki dönemleri ortaya çıkarabilir. Imperial College London'dan buzul jeologu ve araştırmanın baş yazarı Keir Nichols şunları söylüyor: "Bu çok büyük bir ekip çalışmasıydı: Birçoğumuz Antarktika'nın son derece uzak bir bölgesinde saha çalışması yapmak için evden uzakta haftalar harcadık, diğerlerimiz ise topladığımız kayaları analiz etmek için laboratuvarda kelimenin tam anlamıyla binlerce saat dayandık. Ölçtüğümüz atomlar bu kayalarda çok küçük miktarlarda mevcuttu, dolayısıyla şu anda mümkün olanın sınırlarını zorluyorduk ve işe yarayacağının hiçbir garantisi yoktu. 

Bunun, doğrudan altından toplanan ana kayayı kullanarak bir buz tabakasının yakın geçmişini ortaya koyan ilk çalışma olmasından heyecan duyuyoruz.” Ekip, topladıkları kayaların her zaman buzla kaplı olmadığını keşfetti. Ölçümleri, son 5000 yıl boyunca Thwaites Buzulu yakınındaki buzun şimdikinden en az 35 metre daha ince olduğunu gösterdi. Üstelik modelleri, buz tabakasının o zamandan bu yana büyümesinin (buz tabakasını bugünkü boyutuna getirmenin) en az 3000 yıl sürdüğünü gösterdi. 

Bu keşif, Thwaites Buzulu bölgesindeki buz tabakasının gerilemesinin tersine çevrilebileceğini ortaya koyuyor. Şimdi bilim adamlarının önündeki zorluk, bunu mümkün kılmak için gereken koşulları anlamaktır. BAS'tan jeolog ve araştırmanın ortak yazarı Joanne Johnson şunları söylüyor: "Görünüşte bu sonuçlar iyi bir haber gibi görünüyor; Thwaites Buzulu, jeolojik olarak yakın geçmişte daha küçük bir konfigürasyondan yeniden büyümeyi başardı. 

Ancak çalışmamız, önümüzdeki yüzyıllarda beklediğimiz kadar sıcak olmayan bir iklimde bu toparlanmanın 3000 yıldan fazla sürdüğünü gösteriyor. Batı Antarktika Buz Levhası'nın devam eden gerilemesinden kaynaklanacak deniz seviyesi yükselişinin dünyamız üzerindeki etkilerinden kaçınmak istiyorsak, bu zaman çizelgesi beklemeye gücümüzün yetmeyeceğinden çok daha uzundur."