Bir Sonraki Salgınla Mücadele: Uzmanlardan Küresel Genetik Uyarı Sistemi Çağrısı

Genomik sürveyans, virüsün yayılmasını ve mutasyonlarını takip ederek COVID-19 salgını sırasında çok önemli bir rol oynadı. Uzmanlar artık gelecekteki salgınlara hazırlanmak için bu teknolojinin daha geniş çapta kullanılmasını savunuyor ve hastalık salgınlarını ve antimikrobiyal direnci etkili bir şekilde yönetmek için küresel işbirliğine, gelişmiş yeteneklere ve epidemiyolojik verilerin entegrasyonuna duyulan ihtiyacı vurguluyor.

Bilim insanları, kuş gribi ve antimikrobiyal direnç gibi yeni patojenlere karşı koruma sağlamak ve salgınları başlamadan önce yakalamak için en son teknolojileri ve 'Tek Sağlık' yaklaşımını kullanarak küresel genomik sürveyansı desteklemektedir. COVİD -19 salgını dünyayı alt üst etti. Bununla mücadele ederken en önemli silahlarımızdan biri, belirli bir mikroorganizmanın tüm genetik verilerini toplayan, tam genom dizilimine dayanan genomik gözetimdi. 

Bu güçlü teknoloji, virüsün yayılmasını ve evrimini takip ederek halk sağlığı müdahalelerine ve aşı ve tedavilerin geliştirilmesine rehberlik etmeye yardımcı oldu. Ancak genomik sürveyans, dünya çapında hastalık ve ölümlerin sayısını azaltmak için bizi sadece COVID-19'dan korumaktan çok daha fazlasını yapabilir. Avrupa Klinik Mikrobiyoloji ve Bulaşıcı Hastalıklar Derneği'nden (ESCMID) klinik ve halk sağlığı mikrobiyologlarından oluşan uluslararası bir kolektif olan Frontiers in Science dergisinde yayınlanan yazıda , patojenlerin genomik sürveyansını en üst düzeye çıkarmak için teknolojiye, kapasiteye, uzmanlığa ve işbirliğine yatırım yapılması çağrısında bulunuluyor. Gelecekteki salgın hazırlığının ön saflarında yer alıyor.

Belçika'daki Université libre de Bruxelles'den baş yazar ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi eski Baş Mikrobiyologu Prof Marc Struelens, "Salgın eğilimli bulaşıcı hastalıklar, insanların ve ticari malların dünya çapında seyahat ettiği hızla sınırları aşıyor" dedi ( ECDC). “Bugün yerel bir salgın, yarın dünyanın bir sonraki pandemik krizi olabilir.” 

Hayati Öncü Bir Başlangıç 

Daha önce insanlarda görülmeyen hastalıkların çoğu, hayvanlarda bulunan ve insanları enfekte eden zoonoz hastalıklardır. Hayvanlardaki birçok hastalık, insanlarda kullanılan antibiyotikler ve diğer antimikrobiyallerle de tedavi edilir. Bununla birlikte, insanlarda ve hayvanlarda antimikrobiyallerin yaygın kullanımı, mikropların hayatta kalabilmek için evrim geçirmesi nedeniyle dirence yol açmıştır. Dolayısıyla birbiriyle örtüşen iki büyük halk sağlığı tehdidiyle karşı karşıyayız: Biri zoonoz olan yeni bulaşıcı hastalıklardan, diğeri ise artan antimikrobiyal dirençten kaynaklanıyor. Bu tehditlerle mücadele etmek, insan sağlığının ekosistemimizin sağlığına bağlı olduğunu kabul eden, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) desteklediği işbirlikçi Tek Sağlık yaklaşımını gerektirir.

Bilim adamlarına göre yanıt, artan genomik gözetim teknolojisini ve Kovid-19'un getirdiği kapasiteyi nöbetçi görevi görecek şekilde yeniden kullanmaktır. Halk sağlığı kurumlarını, veteriner hekimleri ve doktorları bir araya getiren genomik sürveyansın, insan ve hayvan hastalıklarını ve antimikrobiyal direnci izlemek için kullanılması gerekiyor. Tüm bu alanlardan epidemiyolojik ve klinik verileri entegre ederek patojenlerin ve bunların oluşturduğu risklerin kapsamlı bir resmini elde edebiliriz. Struelens, "Patojen genomik sürveyansı, mikrop popülasyonları üzerindeki antimikrobiyal seçici baskı ile bu mikropların ilaç direncine yönelik uyarlanabilir evrimi arasındaki etkileşimi inceleyen bir araçtır" dedi. "Bu, süper uyumlu, çoklu ilaca dirençli salgın klonların, yani 'süper mikropların' ortaya çıkışını tespit etmemizi ve iletim dinamiklerini çözmemizi sağlıyor. Genomik gözetim, viral varyantların, bakteri türlerinin ve ilaca direnç belirtilerinin hem zoonotik hem de insanlar arası aktarımının izlenmesine yardımcı olabilir." 

Hızlı Tespit ve Yanıt 

Patojenlerin gerçek zamanlı genomik gözetimi, yeni dirençli bakteri türlerini ve insanlarla hayvanlar arasında geçiş yapan yeni hastalıkları hızlı bir şekilde tespit etmemize ve bunların yayılmasını ve evrimini izlememize olanak sağlayabilir. Bu bilgiler, aşı kampanyalarına bilgi sağlayabilir, hedefe yönelik tedavilerin tasarlanmasına yardımcı olabilir ve halk sağlığı müdahalelerine rehberlik edebilir; bunların tümü, salgın hastalıkların alevlenmesini önlemeye yardımcı olabilir.

Pandemi hazırlığı, küresel olarak birbirine bağlı Tek Sağlık gözetim sistemlerini gerektirir.  Genomların tamamının izlenmesi aynı zamanda yeni hastalıkları ve bilinen hastalıkların evrimini daha derinlemesine incelememize, bunların ne kadar tehlikeli olduklarını ölçmemize ve karşı önlemleri belirlememize olanak tanıyacaktır. Patojenlerin hızlı bir şekilde yayıldığı küreselleşmiş bir dünyada, genomik sürveyans, enfeksiyonların eşit derecede hızlı bir şekilde teşhis edilmesini ve tedavi edilmesini mümkün kılacaktır. Struelens ve meslektaşları, uzun süreli genomik dizileme, ultra hızlı dizileme ve tek hücreli dizileme gibi yeni dizileme teknolojilerinin ve yapay zekanın dünyanın bazı bölgelerinde gözetim alanında ilerlemeyi artırmaya nasıl yardımcı olduğunun altını çiziyor.

Struelens, "Genomik sürveyansın halihazırda hastalığın yayılmasına karşı önemli koruma sağladığı birçok yer var" dedi. "Buna Avrupa, Kuzey Amerika ve Avustralya'daki gıda kaynaklı enfeksiyonlar ve dünya çapında birçok ülkede kuş gribi gibi salgın viral hastalıklar dahildir." Küresel Gözetim Ağları Oluşturmak Bilim adamları, genomik gözetimi etkili kılmak için dünya çapında erişilebilir, gerçek zamanlı verilere ihtiyacımız olduğunu söylüyor. Bunu başarmak için, dünya çapında mevcut olan farklı altyapı ve eğitim düzeylerini dikkate alan kapasite ve uzmanlığa büyük yatırım yapmamız gerekiyor. COVID-19 salgını sırasında, halihazırda genomik sürveyans uzmanlığına ve ekipmanına erişimi olan ülkeler, salgını izleme ve yanıtlarını uyarlama konusunda büyük bir avantaja sahipti. 

Yazarlar, düşük ve orta gelirli ülkeleri de içeren, küresel olarak birbirine bağlı gözetim sistemlerinin adil bir şekilde uygulanması için bir çerçeve sunmaktadır. “Struelens ve arkadaşlarının makalesi. Salgın hazırlığının bir parçası olarak genomik sürveyansla ilgilenen herkesin mutlaka okuması gereken bir kitap” dedi Hollanda'nın Rotterdam kentindeki Erasmus Tıp Merkezi'nden Prof Marion Koopmans, beraberindeki başyazıda. "Araçlar ve istek mevcut; bir sonraki adım, gelecekteki küresel sağlık için adil, işbirlikçi gözetim altyapıları oluşturmaktır. Önerilen DSÖ 'Pandemi Anlaşması', daha iyi hazırlık için bazı uluslararası katılım kurallarını tanımlayacak anahtar rol oynayacaktır. Önümüzde ilginç zamanlar var!” Ayrıca acilen işbirliğine yatırım yapmamız, hayvan sağlığı, insan ve halk sağlığı disiplinleri arasında köprüler kurmamız ve ülkeler ile sağlık kurumları arasında irtibat kurmamız gerekiyor. 

Bu, yalnızca paydaşların birlikte çalışabilmesini sağlamak için değil, aynı zamanda hasta verilerinin anonimleştirilmesi ve korunması için veri yönetimi ve düzenleme konusunda anlaşmaya varmamız açısından da kritik olacaktır. "Dünya çapında işbirliğine dayalı genomik sürveyans sistemlerine evrensel katılımı sağlamak için karşılaştığımız kritik zorluklar; yeterli laboratuvar ve sıralama kapasitesi, uzman bir iş gücünün eğitimi ve kapsamlı, güvenli bir dijital sağlık bilgisi dahilinde doğrulanmış genomik veri analizine ve paylaşım araçlarına erişimdir. altyapı," dedi Struelens. "Salgın patojen genomik bilgilerinin epidemiyolojik bilgilerle entegre edilmesi, yerelden küresel düzeye kadar geniş ölçekte gerçekleşmelidir."